­Məlahət Abdullayeva

Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti, 

Riyaziyyat fakültəsi,

Riyaziyyat və onun tədrisi texnologiyası kafedrasının dosenti

Zəfər Günü Azərbaycan Respublikasında İkinci Qarabağ müharibəsində əldə edilmiş tarixi qələbənin simvoludur. Hər il 8 Noyabrda qeyd edilən bu gün Azərbaycan ordusunun 44 günlük mübarizəsi nəticəsində torpaqlarının işğaldan azad edildiyi günü təcəssüm etdirir. İkinci Qarabağ müharibəsində Azərbaycan xalqı və ordusu güclü birlik nümayiş etdirərək beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlərini bərpa etmiş və uzun illər davam edən münaqişəyə son qoymuşdur. Zəfər Günü bu qələbənin şərəfinə qeyd edilir və azərbaycanlılar üçün milli qürur və vətənpərvərlik ruhunu gücləndirən xüsusi bir gündür.

Azərbaycanın İkinci Qarabağ müharibəsindəki qələbəsi yalnız hərbi uğur deyil, həm də milli birliyin, dövlətçilik gücünün və xalqın tarixi iradəsinin simvolu olaraq qiymətləndirilir. Bu müharibə uzun illər işğal altında olan torpaqların azad edilməsi və məcburi köçkünlərin öz yurdlarına qayıtması üçün əsas şərtləri təmin etdi. Müharibənin nəticələri Azərbaycan xalqına öz tarixi torpaqlarına qayıtmaq ümidini verərək beynəlxalq hüquq və ədalətin bərpasını təmin etdi. İkinci Qarabağ müharibəsi, eyni zamanda Azərbaycanın regionda mövqeyini gücləndirərək hərbi və diplomatik qüdrətini artırdı və dünya ictimaiyyətinə Azərbaycanın suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə bağlılığını bir daha nümayiş etdirdi.

İkinci Qarabağ müharibəsi 27 sentyabr 2020-ci ildə Ermənistan silahlı qüvvələrinin genişmiqyaslı təxribatına cavab olaraq Azərbaycan ordusunun əks-hücum əməliyyatları ilə başladı. 44 gün davam edən bu müharibə Azərbaycanın qəti qələbəsi ilə başa çataraq uzun illər işğalda qalan Füzuli, Cəbrayıl, Zəngilan, Qubadlı rayonları və Şuşa şəhərinin azad edilməsi ilə nəticələndi. Noyabrın 10-da imzalanmış üçtərəfli bəyanatla müharibə sona çatdı və Ermənistan Azərbaycanın suverenliyini tanımaq məcburiyyətində qaldı. Bu, həm də Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ və ətraf rayonlarını tərk etməsini təmin etdi və Azərbaycan torpaqlarının böyük hissəsi işğaldan azad edildi.

Müharibə boyunca Azərbaycan ordusu əzmkarlıq və yüksək döyüş bacarığı nümayiş etdirərək müasir texnologiyalardan effektiv istifadə etdi. Hərbi əməliyyatlar zamanı Azərbaycan əsgərləri misilsiz qəhrəmanlıqlar göstərdi, dağlıq və çətin relyefli ərazilərdə, xüsusən Şuşanın azad edilməsində peşəkarlıq və fədakarlıqla döyüşərək tarixi zəfərə nail oldular. Bu qələbə təkcə hərbi uğur deyil, həm də Azərbaycanın güclü milli birliyini əks etdirən simvol oldu. Hər kəs - hərbçi, mühəndis, həkim, müəllim, könüllü və sıravi vətəndaş  birlikdə çalışdı. Hər kəsin mübarizəyə dəstək verməsi bu müharibənin əsl ruhunu formalaşdırdı. Azərbaycan xalqı və ordusu bu döyüşdə təkcə torpaqlarını deyil, həm də milli qürurunu bərpa etmiş oldu.

İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı canını fəda edən şəhidlər Azərbaycanın Milli Azadlıq mübarizəsinin və ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsinin simvoluna çevriliblər. Bu qəhrəmanlar istər hərbi əməliyyatlarda, istərsə də əks-hücum zamanı fədakarlıq göstərərək Azərbaycan torpaqlarının azad olunmasında əvəzsiz rol oynayıblar. Şəhidlər, onların ailələri və müharibədə iştirak etmiş qazilər Azərbaycan cəmiyyətində böyük hörmət və ehtiramla yad olunur. Onların göstərdiyi qəhrəmanlıq gələcək nəsillərə Vətən sevgisi, fədakarlıq və əzmkarlıq nümunəsidir.

Zəfər Günü təkcə Azərbaycanın qələbəsini qeyd etmək üçün deyil, həm də bu yolda canından keçən qəhrəman şəhidlərə ehtiram göstərmək üçün hər il qeyd olunur. Dövlət səviyyəsində müxtəlif abidələr ucaldılır, şəhidlərin adları küçə, məktəb və meydanlara verilir. Bu tədbirlər onların fədakarlığını gələcək nəsillərə ötürməklə yanaşı, xalqın birlik və bərabərlik ruhunu da möhkəmləndirir. Azərbaycanda şəhidlərin xatirəsinin əbədiləşdirilməsi, məktəblərdə və digər təhsil müəssisələrində onların həyatı və qəhrəmanlıq nümunələrinin gənclərə tanıdılması onların mirasının gələcək nəsillərə ötürülməsinə xidmət edir.

Qoşqar Ömərov - Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda canından keçmiş qəhrəman şəhidlərimizdən biridir. Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin (ADPU) məzunu olan Qoşqar Ömərov təhsil aldığı müddət ərzində nümunəvi tələbə, vətənpərvər və məsuliyyətli bir gənc kimi tanınmışdır. O, Pedaqoji Universitetdə aldığı təhsil və öyrəndiyi dəyərlər sayəsində həm peşəkar, həm də mənəvi cəhətdən yüksək keyfiyyətlərə sahib olmuş və Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizəyə əzm və qətiyyətlə qoşulmuşdur.

Qoşqar Ömərov İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Azərbaycanın cəsur əsgərlərindən biri kimi ölkəmizin azadlıq mübarizəsində fəal iştirak etmişdir. Döyüşlərdə göstərdiyi qəhrəmanlıq, cəsarət və peşəkar hərbi bacarıqlar onun yalnız ailəsi və dostları arasında deyil, həm də silahdaşları və komandirləri arasında dərin ehtiram qazanmasına səbəb olmuşdur. Qoşqar Ömərov Universitetdə aldığı bilik və vətənpərvər ruhunu cəbhədə də nümayiş etdirərək Azərbaycan gəncliyinin ən yüksək dəyərlərini təcəssüm etdirmişdir.

Qoşqar Ömərov döyüş meydanında öndə olaraq bir çox çətin döyüşlərdə şücaət göstərmişdir. Silahdaşları onun qətiyyətini, iradəsini və döyüş ruhunu yüksək qiymətləndirmiş, hər zaman onun kimi vətənpərvər və mərd bir insanla yan-yana döyüşməkdən qürur duymuşlar. Qoşqarın şəhadəti onun Vətən üçün göstərdiyi böyük fədakarlığın təcəssümüdür və o, həm ailəsi, həm də Azərbaycan cəmiyyəti tərəfindən daim dərin ehtiramla anılır. Qoşqarın qəhrəmanlıqla dolu həyatı və döyüş meydanında göstərdiyi fədakarlıq onu Azərbaycan gəncliyinin ilham mənbəyinə çevirmişdir.

Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti məzunlarının Vətən müharibəsində göstərdikləri qəhrəmanlıqları ilə fəxr edir, onların əziz xatirəsini əbədiləşdirmək üçün bir sıra tədbirlər və layihələr həyata keçirir. Universitet rəhbərliyi və kollektivi şəhid məzunların adına xüsusi tədbirlər təşkil edir, onların ailələrinə və yaxınlarına mənəvi dəstək göstərir. Həmçinin, Universitetin müxtəlif fakültələrində şəhid məzunların həyat və fəaliyyətlərini əks etdirən lövhələr yerləşdirilmiş, onların xatirəsinə həsr olunmuş anım mərasimləri və seminarlar təşkil olunmuşdur. Bu tədbirlər universitetdə təhsil alan gənclərin vətənpərvərlik ruhunun inkişafına da xidmət edir.

Qoşqar Ömərov və diğər şəhid məzunlar universitet üçün təkcə bir tarixi irs deyil, həm də gələcək nəsillərə örnək olacaq böyük dəyərlər qoyub gediblər. Qoşqarın qəhrəmanlıq yolu ADPU məzunlarının Vətən sevgisinin canlı nümunəsidir. ADPU-nun tarixi irsini zənginləşdirən daha bir neçə fədakar şəhid məzunu vardır ki, onların da xidmətləri tariximizdə silinməz izlər qoymuşdur. 

Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin 13 tələbə və məzunu 44 günlük Vətən müharibəsində öz qanları ilə tarixi zəfərə imza atmış şəhid yetirmələrimizdir: Arəstə Baxışova, Firdovsi Tahirov, Orxan Nəbiyev, Elgün Əzizov, Rəvan Lətifov, Ceyhun Nüsrətli, Qoşqar Ömərov, Ağaqardaş Abbasov, İlkin Ağaquliyev, Etiram Hüseynli, Cilingir Nəbiyev, Elvin Zakirov, Əli Ələsov. Bunlardan Firdovsi Tahirov və Orxan Nəbiyev “Azərbaycan bayrağı” ordeni ilə təltif olunmuş igid qəhrəmanlarımızdır.

Firdovsi Tahirov cəsarəti və fədakarlığı ilə tanınan bir döyüşçü idi. O, müharibə zamanı düşmənlə üz-üzə gəldiyi anlarda mükəmməl strateji düşünmə qabiliyyəti ilə seçilirdi. Firdovsi Vətən uğrunda canını verməyə hazır olduğunu dəfələrlə göstərmiş, düşmənin irəliləməsini dayandırmaq üçün öz həyatını riskə atmışdır. Onun bu mübarizəsi və özünü fəda etməsi gənc nəslə nümunə oldu.

Orxan Nəbiyev Vətən torpaqlarının müdafiəsi uğrunda döyüşən əsl igidlərdən biri idi. Döyüş meydanında göstərdiyi cəsarət və dönməz iradəyə görə o yoldaşları arasında etibarlı lider idi. Düşmənin strateji nöqtələrinə hücum edərkən komandasında ruh yüksəkliyi yaratmaq üçün daim ön sırada yer alır, döyüş dostlarına motivasiya verirdi. Orxanın qeyri-adi fədakarlığı və Vətən sevgisi onun sadəcə bir əsgər deyil, əsl qəhrəman olduğunu sübut edir və bu qəhrəmanlıq ordumuzun qələbəsinə böyük töhfə vermişdir.

Fəxrəddin Qurbanlı – ADPU-nun Tarix fakültəsi məzunu idi və Azərbaycan ordusunun zabiti olaraq İkinci Qarabağ müharibəsində xüsusi igidlik göstərdi. O, döyüşlərdə strateji əhəmiyyətə malik yüksəklikləri ələ keçirməkdə iştirak etmiş və şəhidlik zirvəsinə ucalmışdır. Onun Vətənə olan bağlılığı və cəsarəti universitetin tələbələri üçün bir örnək kimi yaddaşlarda qalır.

Orxan İbrahimov – ADPU-nun Riyaziyyat fakültəsi məzunu Orxan İbrahimov da Vətən müharibəsində qəhrəmanlıq göstərən məzunlardan biridir. Xidmət etdiyi hərbi bölmədə göstərdiyi fədakarlıq və çətin döyüşlərdə sərgilədiyi əzm onu döyüş yoldaşlarının və Universitet kollektivinin qəlbində əbədi olaraq yaşadacaq. Şəhidlik zirvəsinə ucalan Orxanın həyat yolu, eləcə də vətənə sədaqəti, tələbələr üçün yüksək vətənpərvərlik nümunəsidir.

Rəşad Abbasov – ADPU-nun Filologiya fakültəsi məzunu olaraq İkinci Qarabağ müharibəsində cəsur döyüşçü kimi tarixə düşmüşdür. Cəbhədə göstərdiyi igidliklər, döyüş yoldaşlarına olan sədaqəti və şücaəti ona şəhidlik zirvəsinə yüksəlməsini nəsib etmişdir. Rəşadın mübariz ruhu universitet tələbələrinin yaddaşına həkk olunmuş, onun adı Universitetin müxtəlif tədbirlərində və anım mərasimlərində hörmətlə anılmaqdadır.

Bu qəhrəmanların fədakarlığı gələcək nəsillərə örnək olaraq Universitet tələbələrində Vətənə məhəbbət hissini daha da gücləndirir. Onların həyat yolu, göstərdikləri qəhrəmanlıq və fədakarlıqlar Azərbaycan gəncliyinə Vətən sevgisi və xidmətin ən ali nümunəsini təqdim edir. ADPU qəhrəman məzunlarının xatirəsini yaşatmaq üçün müntəzəm olaraq anım tədbirləri keçirir və onların ailələrinə dəstək göstərir. Bu tədbirlər və layihələr şəhid məzunların əbədi irsini qorumaqla yanaşı, gələcək nəsillərin də onları tanıyıb örnək almalarına şərait yaradır.

Zəfər Günü Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizədə əldə etdiyi möhtəşəm qələbənin rəmzi kimi gənclər üçün milli qürur və birlik hisslərini gücləndirən bir simvoldur. Hər il qeyd olunan bu gün – Zəfər Günü Azərbaycanın gələcək nəsillərinə Vətən uğrunda edilən fədakarlığın mənasını dərindən öyrənmək və milli ruh yüksəkliyi hissini yaşamaq üçün vacib bir mənbədir. 

Zəfər Günü gələcək nəsillərə qəhrəmanlıq və fədakarlıq tariximizi öyrətməklə yanaşı, onlarda Vətənə sədaqət və vətənpərvərlik ruhunu aşılayır. Bu günün qeyd olunması ilə şagirdlər, tələbələr və gənclər tariximizin ən əlamətdar hadisələrindən birini öyrənir, şəhid və qazilərimizin qəhrəmanlıq yolundan nümunə götürürlər. Bu, onlara yalnız tarixi bir dərs deyil, həm də gələcəkdə ölkənin inkişafına və milli birliyə daha da töhfə vermək üçün ruhlandırıcı bir dərs olur. 

Beləliklə, Zəfər Günü gənclər üçün keçmişimizə hörmətlə yanaşaraq gələcəyə əmin addımlarla irəliləməyə, həm də milli dəyərlərimizi qorumağa kömək edir. Bu, Vətənə sədaqət və milli birlik ideyalarını gücləndirən, həmçinin gələcək nəsillərin vətənpərvərlik ruhunu yaşatmaq üçün böyük bir təməl yaradır.

Zəfər Günü Azərbaycanın İkinci Qarabağ müharibəsində əldə etdiyi böyük qələbənin, vətənpərvərlik və qürurun simvoludur. Bu tarix torpaqlarımızın işğaldan azad edilməsində canlarını fəda edən şəhidlərimizin əziz xatirəsini yaşadır və gənclərimiz üçün əbədi bir Vətən sevgisi qaynağıdır. İkinci Qarabağ müharibəsində əldə edilən qələbə Azərbaycan xalqının milli birliyini, gücünü və vətəninə bağlılığını nümayiş etdirir, tariximizdə unudulmaz bir iz qoyur. 

Ali Baş Komandanımız, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında həyata keçirilən strateji və qətiyyətli addımlar Azərbaycan Ordusunun igidliyi ilə birləşərək bu zəfəri mümkün etmişdir. Prezident İlham Əliyevin bəyanatları və rəhbərliyi müharibənin taleyini həll etdi və milli ruhumuzu yüksəltdi. Onun liderliyi altında qazanılan qələbə Azərbaycanın gələcəyinə ümid və inam bəxş edir. Zəfər Günü hər bir Azərbaycan vətəndaşı üçün həm ordunun gücünü, həm də Ali Baş Komandanımızın xalqına və vətəninə olan sarsılmaz sevgisini simvolizə edir.

Azərbaycan xalqının sarsılmaz milli birliyi və Qələbə Günümüz olan Zəfər Günü hər il qeyd olunduqca şəhidlərimizin əziz xatirəsi qəlblərdə əbədi yaşayacaq və gələcək nəsillər üçün Vətən sevgisinin, qürurun və milli ruhun sarsılmaz təməlini təşkil edəcəkdir.